ουέντ

Αραβική ονομασία χείμαρρων, οι oποίοι είναι συνήθως ξεροί και περιέχουν νερά μόνο ύστερα από καταρρακτώδεις βροχές. Τέτοιοι χείμαρροι απαντούν σε ερημικές περιοχές και, στις περισσότερες περιπτώσεις, έχουν την αρχή τους ή μέσα στην έρημο ή σε απομακρυσμένα όρη, από τα οποία τροφοδοτούνται με νερά όταν λιώνουν τα χιόνια. Ο όρος ο. χρησιμοποιείται κυρίως για χείμαρρους της Σαχάρας και των αραβικών χωρών της Ασίας. Τα ο. ονομάζονται και ουάντι. Πολλά έχουν γραφτεί για τη γεωλογική καταγωγή των ο. Το 1982 ωστόσο, μια ομάδα επιστημόνων από τις ΗΠΑ και την Αίγυπτο, ανήγγειλαν ότι είχαν οριστικά στοιχεία ότι πριν από πάρα πολλά χρόνια μια περιοχή στη νότια Αίγυπτο και στο βόρειο Σουδάν όπου υπάρχουν εδάφη του είδους, ήταν ένα δίκτυο ποταμών. Απόδειξη αποτελούν οι εικόνες ραντάρ της Σαχάρας, που πάρθηκαν από το διαστημικό λεωφορείο Κολούμπια. Η ανακάλυψη αυτή, που αναφέρεται στην επιθεώρηση Science (Επιστήμη), ήταν μια μεγάλη επιτυχία για την πτήση του Κολούμπια, που έγινε τον Νοέμβριο του 1981. Αυτή η αποστολή υποχρεώθηκε να μειώσει τις ώρες της από 124 σε 54 εξαιτίας μιας βλάβης στην αποθήκη των καύσιμων, αλλά πριν τελειώσει η πτήση οι αστροναύτες κατάφεραν να ολοκληρώσουν ένα πείραμα με τον εξοπλισμό σε ραντάρ του σκάφους. Έκαναν μια ανίχνευση με τα ραντάρ και φωτογράφισαν μια περιοχή μήκους 50 χλμ. της Σαχάρας, από το σκάφος. Τα κύματα του ραντάρ συνήθως διεισδύουν μόνο σε βάθος μερικών εκατοστών στη γη, τη στιγμή που οι ακτίνες διασκορπίζονται από την υγρασία στην επιφάνεια της. Αλλά στην κατάξερη Σαχάρα, τα κύματα του ραντάρ μπόρεσαν να διεισδύσουν μέχρι 5 μ. βάθος. Τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα υπέστησαν επεξεργασία με τεχνικές μεθόδους κομπιούτερ που αμβλύνουν την εικόνα. Οι φωτογραφίες του υπέδαφους της Σαχάρας που μοιάζουν με ακτινογραφίες, αναλύθηκαν από επιστήμονες του αμερικάνικου γεωλογικού Ινστιτούτου, του πανεπιστήμιου της Αριζόνας, του Τζετ Προπάλσιον Λάμπρετόρυ της Πασαντένας, και του Αιγυπτιακού Γεωλογικού Ινστιτούτου. Οι εικόνες της περιοχής έδειξαν μια τοπογραφία που θα μπορούσε μόνο να έχει θαφτεί. Δεν υπήρχε κανένα ίχνος της στην επιφάνεια. Οι επιστήμονες μπόρεσαν έτσι να δούνε δια μέσου της επιφάνειας και να χρησιμοποιήσουμε το ραντάρ σαν μηχανή του χρόνου. Οι εικόνες αποκάλυψαν Zαυλάκια, μεγάλες υπόγειες περιοχές με νερό, και αυτό που πριν από χιλιετηρίδες θα ήταν μεγάλες κοιλάδες ποταμού, μερικές τόσο μεγάλες όσο αυτές του Νείλου. Παρόλο που μερικοί ειδικοί πιστεύουν ότι τα παλιά και τα σύγχρονα συστήματα νερού πρέπει κάποτε να ήταν συνδεμένα, δεν υπάρχουν στοιχεία που να το αποδεικνύουν. «Στην πραγματικότητα η ροπή των παλιών ποταμών είναι προς το νότο και τη δύση, ακριβώς αντίθετα από την κατεύθυνση των σημερινών ποταμών. Είναι πιθανόν ότι όλοι συναντιόντουσαν σε μια μεγάλη εσωτερική λεκάνη, τόσο μεγάλη όσο είναι σήμερα η Κασπία θάλασσα», ανακοίνωσε ο Μαξ Κώλεϋ, του Αμερικάνικου Ινστιτούτου Γεωλογίας. Η ανακάλυψη αυτή επιβεβαιώνει ότι η περιοχή ήταν κάποτε αρκετά υγρή ώστε να έχει φυτά, ζώα και ανθρώπους, κάτι το οποίο υποπτευόταν οι επιστήμονες εδώ και πολύ καιρό. Η Σαχάρα ξεράθηκε αρχικά πριν από δυο εκατομμύρια χρόνια, όταν η Γη μπήκε σε μια εποχή παγετώνων, αλλά υπήρξαν σύντομες περίοδοι βροχής, πριν από 200.000, 60.000 και 10.000 χρόνια. Ερευνητές που έχουν περιπλανηθεί στη νότια και κεντρική Αίγυπτο, ανακάλυψαν αντικείμενα επεξεργασμένα από ανθρώπους, κάτι που σημαίνει ότι η περιοχή είχε κατοικηθεί. Η αμερικανόαιγυπτιακή ομάδα που επισκέφθηκε την περιοχή τον περασμένο Σεπτέμβριο, βρήκε την περιοχή τόσο ξερή, που τα χάρτινα κιβώτια, τα χαρτιά από τσιγάρα και όλα τα ίχνη που είχε αφήσει ο βρετανικός στρατός κατά τον B’ Παγκόσμιο πόλεμο, είχαν διατηρηθεί σε άψογη κατάσταση. Ψάχνοντας για τα ίχνη προηγούμενων κάτοικων, η ομάδα έσκαψε σε τοποθεσίες κατά μήκος των οχθών των κρυμμένων ποταμών, που φαίνονταν στους νέους χάρτες που καταρτίστηκαν από τα ραντάρ. Αυτό που βρήκαν είναι εργαλεία και άλλα αντικείμενα κατασκευασμένα από ανθρώπους, που από ό,τι υποθέτουν πρέπει να είχαν χρησιμοποιηθεί πολύ παλιά, πριν από περίπου 200.000 χρόνια, από τον homo erectus έναν από τους πρόγονους του σύγχρονου ανθρώπου. Οι γεωλόγοι πιστεύουν ότι οι φωτογραφίες του ραντάρ θα είναι πολύτιμες για την ανακάλυψη σύγχρονων υπόγειων ρευμάτων, που κυλούν κοντά στην επιφάνεια σε άνυδρες περιοχές. Για τους αρχαιολόγους, αυτή η τεχνική πιθανόν να βοηθήσει στο να καθορίσουν τις τοποθεσίες αρχαίων οικισμών, κοντά σε παλιά ποτάμια και λίμνες. Ασφαλτοστρωμένο δρόμο διασχίζει ένα ουέντ της Αλγερίας.